मंदिरात शिवशंभूंना जल आणि बेलपत्र अर्पण करण्यात येतत,जलाभिषेक करताना भाविक ओम नमः शिवायचा जप करत आहेत, तर भक्त हर हर महादेव आणि जय शिव शंभूचा जयघोष करत आहेत.
भगवान शिवाला अनेक नावांनी संबोधले जाते. कोणी भगवान शिवाला शिव नावाने हाक मारतात तर कोणी महेश्वर ह्या नावाने. काही लोक तिची पिनाकी नावाने पूजा करतात. याशिवाय शशी शेखर आणि वामदेव या नावानेही भक्त त्यांची पूजा करतात. याशिवाय काही भक्त त्यांना शंकराच्या नावानेही हाक मारतात. जाणून घेऊया शंभू हे नाव का ठेवण्यात आले आणि या नावाचा अर्थ काय आहे.
वास्तविक, शंभू हा शब्द संस्कृतमधून आला आहे. त्याचे दोन भाग केले तर एक म्हणजे ‘शाम’. ज्याचा अर्थ ‘कल्याण’ आणि दुसरा अर्थ ‘पृथ्वी’. ज्याचा अर्थ ‘उत्पत्ति’ असा होतो. म्हणून, जर दोन्ही एकत्र केले तर या नावाचा जो अर्थ निघतो तो कल्याणाचा स्त्रोत म्हणजे कल्याणकारी. अशा स्थितीत भगवान शिवांना शंभू असेही म्हणतात कारण त्यांचा स्वभाव लाभदायक आहे.
धार्मिक मान्यतांनुसार, भगवान शिव त्यांच्या उपासनेने लगेच प्रसन्न होतात आणि त्यांच्या भक्तांना इच्छित वरदान देतात. या कारणास्तव त्याला परोपकारी देव असेही म्हणतात. अशा स्थितीत भक्तही त्यांची शंभूच्या नावाने पूजा करतात आणि त्याच्यासाठी भक्त नेहमी ‘हर-हर शंभू’ चा जप करतात.
भगवान शिवाच्या शंभू नावाचा अर्थ कल्याणकारी आहे आणि त्यांच्या काही कल्याणकारी कार्यांचा उल्लेख या नावाने पुराणकथांमध्ये आणि श्रद्धांमध्ये केला आहे. त्या समजुतींनुसार, सतीच्या कल्याणासाठी तपश्चर्या केल्यामुळे आणि पार्वतीला तिचा पुनर्जन्म म्हणून दत्तक घेतल्याने सतीबद्दलचे अतूट प्रेम आणि त्यागामुळे भगवान शिवांना रावणाला वरदान देणं असो किंवा भस्मासुरपासून विश्वाचं रक्षण करणं असो, भगवान शिवांनी आपल्या भक्तांच्या कल्याणासाठी आपले शंभू स्वरूप नेहमीच प्रकट केले. शिवाने हलाहल विष पिऊन देव आणि दानवांचे रक्षण केले. हे त्याचे ‘शंभू’ रूप आहे. भगवान शिवांना ‘शंभू’ म्हणणे म्हणजे त्यांचा उपकार, शांतीदाता आणि विश्वाचा पालनकर्ता म्हणून सन्मान करणे होय. त्याचे “शंभू” रूप आपल्याला शिकवते की खरी शांती आणि आनंद बाह्य भौतिकवादात नाही तर आंतरिक ज्ञानात आणि ईश्वराशी जोडण्यात आहे. यामुळेच भगवान शंकराच्या या गुणांची उपासना करणाऱ्याच्या मुखावर ‘हर-हर शंभू’ कायम राहते.
टीपः धर्म, ज्योतिष, वास्तू, इत्यादी विषयांवरील लेख बातम्या केवळ वाचकांच्या माहितीसाठी आहेत. यासंबंधी कोणताही प्रयोग करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला आश्यक आहे. आमचे उद्दिष्ट फक्त वाचकांना माहिती देणे आहे. नवगण न्युज 24 या तथ्यांची पुष्टी करु शकत नाही
