भारतीय रिझर्व्ह बँकेने ‘डिजिटल रुपया’ संदर्भात एक मोठी घोषणा डिजिटल रुपया, कसा कराल वापर?
भारतीय रिझर्व्ह बँकेने ‘डिजिटल रुपया’ संदर्भात एक मोठी घोषणा केली आहे. या घोषणेत 1 डिसेंबर रोजी डिजिटल रुपया लाँच केला जाणार असल्याचे जाहीर केले आहे.
1 डिसेंबर रोजी किरकोळ डिजिटल रुपयासाठीचा (e₹-R) पहिला टप्पा लाँच करण्यात येणार आहे. लाँच करण्यात येणारा हा रुपया डिजिटल टोकनच्या स्वरूपात असेल. सध्या ज्या मूल्यांमध्ये कागदी चलन आणि नाणी जारी केली जातात त्याच मूल्यांमध्ये डिजिटल रुपया जारी केला जाईल, असेही आरबीआयने स्पष्ट केले आहे. याचा वापर करणाऱ्या व्यक्ती मोबाईल फोन किंवा उपकरणांमध्ये साठवलेल्या बँकांच्या डिजिटल वॉलेटमधून डिजिटल रुपयांद्वारे व्यवहार करू शकणार आहेत.
e₹-R चे वितरण बँकांमार्फत केले जाईल. डिजीटल वॉलेटद्वारे व्यक्ती ते व्यक्ती किंवा व्यक्ती ते व्यापारी व्यवहार करता येईल. रिझर्व्ह बँकेच्या म्हणण्यानुसार, वापरकर्ते मोबाईल फोन किंवा उपकरणांमध्ये साठवलेल्या बँकांच्या डिजिटल वॉलेटमधून डिजिटल रूपयाद्वारे व्यवहार करू शकतील. जर तुम्हाला दुकानदाराला डिजिटल स्वरूपात पैसे द्यावे लागतील, तर ते व्यापाऱ्याकडे दाखवलेल्या QR कोडद्वारे करता येतील.
यामध्ये आठ बँकांचा सहभाग असेल
या प्रकल्पात सहभागी होण्यासाठी आठ बँकांनी पुढाकार घेतला आहे. पहिला टप्पा स्टेट बँक ऑफ इंडिया, आयसीआयसीआय बँक, येस बँक आणि आयडीएफसी फर्स्ट बँकेच्या माध्यमातून देशभरातील चार शहरांमध्ये सुरू होईल. यानंतर बँक ऑफ बडोदा, युनियन बँक ऑफ इंडिया, एचडीएफसी बँक आणि कोटक महिंद्रा बँक या प्रकल्पामध्ये सामील होतील.
कागदी नोटांसारखेच मूल्य
त्याचे मूल्य कागदी नोटांइतके असेल. तुम्हाला डिजिटल रुपया हवा असल्यास कागदी नोटा देऊनही मिळवू शकता. रिझर्व्ह बँकेने डिजिटल चलनाची CBDC-W आणि CBDC-R अशा दोन श्रेणींमध्ये विभागणी केली आहे. CBDC-W म्हणजे होलसेल करन्सी आणि CBDC-R म्हणजे रिटेल करन्सी. भारताची अर्थव्यवस्था डिजिटल स्वरूपात विकसित करण्याच्या दिशेने रिझर्व्ह बँकेचे हे पाऊल महत्त्वाचे मानले जात आहे.
